Bij de
voorbereidingen van onze reis naar Azerbeidzjan in mei a.s., kwam ik de
volgende nieuwsberichten tegen.
Het eerste bericht
gaat over het Eurovisiesongfestival dat in mei 2012 in Azerbeidzjan werd
gehouden.
Het volgende bericht
gaat over de eerste Europese Spelen die in juli 2015 in het land gehouden
zullen worden.
Het land is behoorlijk op Europa georiënteerd, zo te zien. Het land is bereid om veel geld te investeren in Europese feestjes. En Europa ziet Azerbeidzjan ook wel zitten. Inmiddels is men begonnen met de aanleg van een gaspijpleiding, die vanaf 2018 het land met Europa moet verbinden om ons zo minder afhankelijk te maken van Rusland. Azerbeidzjan ligt voor het grootste deel met het grondgebied op het Europese continent en met een klein deel in Azië.
Maar of alles wel zo
kosher is in Azerbeidzjan, dat blijkt in elk geval niet uit bovenstaande
filmpjes. Met de vrijheid van meningsuiting neemt president Aliyev het niet zo
nauw. Zo'n 100 politieke gevangenen zitten vast, omdat zij kritiek hebben op de
regering, of op het feit dat de Spelen er plaats zullen vinden.
En dat Azerbeidzjan
nog oorlogsschermutselingen heeft met Armenië (een land dat weliswaar geheel in
Azië ligt, maar qua cultuur en historie Europees is), betekent dat het land met
regelmaat zorgt voor oorlog op Europese bodem.
En dus..? In mei op
reis naar dit land?
Voor ik een reis ga
maken stemmen berichten als bovenstaande mij altijd tot nadenken. Ik vind het
oprecht erg dat mensen om politieke redenen worden opgepakt. Als ik wist dat ik
er iets aan kon doen, zou ik dat doen. Ik weet dat Amnesty International actie
voert voor gevangenen in Azerbeidzjan en ik heb wel eens meegedaan aan een
brieven-actie. Ik ben uiteraard tegen oorlogshandelingen gericht op mensen die
in de regio Nagorno Karabach wonen en die zich bij Armenië willen aansluiten.
Ik denk echter dat het bezoeken van een land niet betekent dat je instemt met
wat er gebeurt. Mijn ervaring is dat het bezoeken van een land je meer binding
geeft met dat land en dat berichten die je daarna hoort, je veel meer zeggen.
Ik zie ook dat het makkelijk is om een oordeel te geven over een dictator, ook
als dit oordeel terecht negatief is, maar dat het verdwijnen van deze dictator
tot nog grotere problemen kan leiden. Om die reden past ons bescheidenheid; wij
kunnen wel afkeuren wat er gebeurt, maar wij kunnen niet met een makkelijke
oplossing komen. Veel tijd en veel gesprekken zijn nodig voor structurele
verbeteringen.
Nauwelijks iemand in
Nederland weet waar Azerbeidzjan ligt, laat staan dat er verder nog iets over
verteld kan worden. Het land uit de onbekendheid halen is een mooie uitdaging
en doet ook recht aan de mensen die er wonen, juist als zij in moeilijke
omstandigheden verkeren.
Volgens Floortje
Dessing is het land beslist de moeite waard:
Azerbeidzjan ligt in het Kaukasus gebied tussen
Rusland en Iran, met aan de oostkust de Kaspische Zee. Een deel van het
landschap van Azerbeidzjan is redelijk vlak, soms zelfs onder zeeniveau. Aan de
andere kant heeft Azerbeidzjan bergen met daarin verscholen oude forten,
duizenden eeuwenoude wandtekeningen en vulkanen die modder spuiten. Olie is het
belangrijkste exportproduct, wat ten goede komt aan de strategische positie van
het land.
Er zijn ongeveer 9 miljoen Azerbeidzjanen. Ongeveer de
helft woont in de stad en de helft op het platteland. Er is sprake van een hoog
migratiecijfer naar Rusland. Dit beperkt de bevolkingsgroei.
Azerbeidzjan is opgericht in 1918, maar in 1920 door de Sovjet-Unie veroverd. Azerbeidzjan herwon haar onafhankelijkheid in 1991. Kort daarna brak de oorlog in Nagorno-Karabach uit. Azerbeidzjan verloor de controle over Nagorno-Karabach, waar veel Armeniërs wonen.
Na de onafhankelijkheid in 1991 begon met direct met economische hervormingen. Privatisering speelde een belangrijke rol. Langzaamaan zie je dat grote groepen er economisch iets op vooruitgaan nu.
Azerbeidzjan is de eerste democratische en seculiere republiek in de islamitische wereld, maar praktisch alle macht is in handen van de president, Ilham Aliyev. De familie Aliyev is sinds 1969 onafgebroken aan de macht. Naar buiten presenteren zij zich als moderne natie. In het land zelf hebben de mensen echter nog weinig te vertellen.
Azerbeidzjan
heeft geen staatsreligie. In de grondwet van Azerbeidzjan
wordt in principe godsdienstvrijheid gegarandeerd. Op 1
januari 2011 trad echter een nieuwe wet op de religieuze vrijheid in gang, die onder
andere religieuze bijeenkomsten verbiedt die niet officieel bij de overheid
zijn geregistreerd.
Ongeveer
93% van de bevolking is moslim. De meeste Russen en Armeniërs zijn christenen. De meeste moslims, ongeveer 85% van de totale bevolking, zijn sjiitisch. Alleen
een klein deel van de bevolking volgt de islamitische regels, zoals vaste
gebeden, vasten tijdens de ramadan of
het zich onthouden van varkensvlees. Ook de hoofddoek voor vrouwen
wordt niet algemeen gedragen. In Bakoe staat een standbeeld van de eerste vrouw
die haar hoofddoek vrijwillig aflegde. Azerbeidzjan heeft na Iran het hoogste
sjiitische percentage qua bevolking ter wereld. Er wonen in Iran trouwens ook veel
Azerbeidzjanen. Zij vormen daar met bijna 16 miljoen, oftewel 24%, de grootste
minderheid.
Er
wonen ongeveer 30.000 Joden in Azerbeidzjan, van wie ongeveer 20.000 in Quba. Dit schijnt de grootste joodse gemeenschap buiten Israël te zijn. Het land is
een
van de weinige landen met een islamitische meerderheid die er vriendschappelijke
betrekkingen met Israël op nahoudt.
Ik weet nog niet hoe onze reis eruit gaat zien, dat hangt van de reisleider af. Ik heb er veel zin in om dit bijzondere land beter te leren kennen. Tot slot nog een paar plaatjes.
Om verder te lezen:
http://tegenlicht.vpro.nl/nieuws/2006/mei/de-politieke-situatie-azerbeidzjan.html
