donderdag 3 april 2014

Pesach en Pasen in Israel

In Israël wordt van de 14e Niesan tot de 21e Niesan een van de belangrijkste joodse feesten gevierd: Pesach. Niesan is de 7e maand van het joodse jaar en volgens de Thora de 1e maand van het joodse jaar.
Pesach is het feest van de voorbijgang en herinnert aan de uittocht uit Egypte. De engel ging voorbij aan de huizen waarvan de deurposten met bloed van het lam bestreken waren. Alle eerstgeborenen van de Egyptenaren werden gedood, waarna Farao het volk Israël liet gaan. Zo werd het joodse volk gered en uitgeleid uit Egypte. Op de avond voor de uittocht werd de Pesach traditie ingesteld. Staande en met reiskleren aan moesten de Israëlieten ongezuurd brood eten. De broden waren ongezuurd, zodat ze niet hoefden te rijzen en al gegeten konden worden bij een haastig vertrek. Ongezuurde broden, of matzes, worden nog steeds op de 14eNniesan tijdens de traditionele Pesachmaaltijd, de sedermaaltijd, gegeten.

Ook in Nederland kan het matze-feest gevierd worden!
De sedermaaltijd vindt plaats volgens een vast patroon en begint op z'n vroegst om 19u 's avonds. De traditie staat centraal in liederen, teksten en in wat gegeten en gedronken wordt.

Waarom schrijf ik dit allemaal? Omdat ik dit jaar met Pesach in Israël hoop te zijn. Aangestoken door het enthousiasme van een vriendin die graag dit feest in Israël mee wil maken en blij met goed reisgezelschap zijn tickets, een appartement en een auto geboekt. We hopen bij kennissen van haar de sederavond en -maaltijd mee te maken en mee te gaan naar de synagoge. Ook de overige dagen van dit feest zijn we in Israël. Het reisplan is nog niet helemaal klaar, maar zal flexibel zijn. Een dag Jeruzalem zal niet ontbreken en ook zullen we van de natuur in deze tijd van het jaar genieten.

Zadok leest zich al in.
Aan het einde van onze reis, op 20 en 21 april, vieren we het christelijke Paasfeest. Ook bijzonder om dat in Israël te vieren! Pesach, Pascha en Pasen... wat hebben ze met elkaar te maken? Nogal verwarrend. Daarom een korte toelichting.
Pesach en Pascha betekenen hetzelfde, voorbijgang, en zijn respectievelijk Hebreeuwse en Aramese woorden. Het woord Pasen is hiervan afgeleid. Het christelijke paasfeest is dan ook afgeleid van het joodse Pesachfeest. Het paasfeest is het belangrijkste christelijke feest, het feest van de Opstanding. Wat heeft de Opstanding te maken met het Pesachfeest, het feest van de uittocht uit Egypte?
Op de sederavond heeft de Heere Jezus het Heilig Avondmaal ingesteld. Dit was de avond voordat Hij gekruisigd werd. De Opstanding vond plaats op de zondag in deze Pesachweek. Pasen kan daarom niet los worden gezien van Pesach. Maar de data van de viering van Pesach en Pasen liggen soms ver uit elkaar.
Hoe kan dat?
In de vroege Kerk bestond grote verdeeldheid over de vraag op welke datum Pasen gevierd moest worden. Aanvankelijk werd in de vroege Kerk Pasen gevierd op de dag van Pesach. Later op de zondag in de week van Pesach. De christelijke paasdatum werd tenslotte officieel vastgesteld op het concilie van Nicea in 325, door keizer Constantijn de Grote. Het zou niet wenselijk zijn dat Pasen samen viel met Pesach:
Volgens de brief van keizer Constantijn de Grote, door Eusebius aan ons overgeleverd, was het de keizer niet onwelgevallig dat Pasen en Pesach niet samenvallen, want, schreef hij, het zou onwaardig zijn bij het vaststellen van de datum voor het ‘heiligste’ van alle feesten de berekening van de Joden te volgen. Hij stelde er prijs op ‘niets gemeenschappelijk met de Joden’ te hebben: ‘wij wensen ons te onthouden van de verachtelijke omgang met de Joden, want het is waarlijk schandelijk voor ons hen te horen pochen dat wij zonder hun aanwijzingen het feest niet zouden kunnen houden’. En dan volgt er nog een hele reeks antisemitische geluiden.

Het concilie bepaalde dat overal op dezelfde datum Pasen moest worden gevierd, en wel op de eerste zondag na de 14e van de eerste Joodse vastenmaand Niesan. Dit is de eerste zondag van de eerste volle maan van de lente. Prof. dr. J.W.Ouweneel hierover:
Zouden we niet liever dat oude antisemitische onrecht afschaffen en de opstanding van Christus weer gaan vieren in de Pesachweek? Dan zouden we de bekende Avondmaalsvieringen van Witte Donderdag mooi kunnen verplaatsen naar de vooravond van Pesach, waarop ook Jezus met zijn discipelen Pesach heeft gevierd én het Avondmaal heeft ingesteld.

''Dit is Mijn lichaam, dat voor u gegeven wordt'' sprak Jezus in de nacht voor Zijn sterven. De Opstanding heeft daarom ook te maken met het herstel en de toekomst van Israël. Hoe het precies zit, is nog verborgen. Maar om Pasen (weer) in de week van Pesach te vieren, lijkt mij een mooie manier om onze verbondenheid met het joodse volk te benadrukken.

Gebruikte sites:
http://www.jimminkboek.nl/dreamhc/Pagina116.html
http://www.frieschdagblad.nl/index.asp?artID=38804
http://www.eo.nl/magazines/visie/artikel-detail/van-pesach-naar-pasen/


Geen opmerkingen:

Een reactie posten